Obrońca – XVIII-wieczne utwory odnalezione w opactwie w Krzeszowie

Opis

Obrońca: ktoś silny, zdecydowany, męski. Czy tak kojarzy nam się święty Józef, jedna z bodaj najbardziej tajemniczych postaci biblijnych? Dla mnie to skojarzenie nie było oczywiste, a jednak tak jest nazywany w Litanii zarejestrowanej na tej płycie. Wraz z Mszą do św. Józefa zabrzmiały po raz pierwszy od daty swojego powstania. Mieliśmy przywilej nagrać je jako pierwsi w historii.
Obrońca: czy pasuje to do figury troskliwego ojca? Myślę, że takiej właśnie męskości potrzebujemy: broniącej słabszych. Ten tytuł jest jednym z wielu, jakimi opisywano świętego Józefa. Pomyślałem, że będzie on dobrą zachętą do odkrycia kolejnych a razem z nimi również wyjątkowej muzyki pochodzącej z jeszcze bardziej wyjątkowego miejsca: opactwa w Krzeszowie. Dobrego słuchania!

– Mateusz Rusowicz, założyciel festiwalu Radix Poloniae

 

Litaniae de Sancto Josepho została napisana przez Stephana Sailera (1741-1814) przed rokiem 1775, na który datowany jest krzeszowski manuskrypt. Jej twórca był najprawdopodobniej benedyktynem pochodzenia austriackiego. Na fakt ten wskazują inne jego dzieła muzyki wielogłosowej, zgromadzone w klasztorach w Seckau i Mariazell. W twórczości tego kompozytora widać niezwykle nowoczesne podejście muzyczne, które wpisuje się w rodzącą się wówczas epokę klasycyzmu.
Missa Sancti Josephi Joannesa Aloÿs’a Lamboÿ’a (1752/1756-1820), czeskiego nauczyciela muzyki, kantora, skrzypka i dyrektora szkoły powszechnej we Vrchlabí, jest największym dziełem krzeszowskim poświęconym św. Józefowi. Charakteryzuje je doskonałość formy z wyraźnym nawiązaniem do stylu wiedeńskiego klasycyzmu wraz z fascynacją ariami operowymi. Tym, co najwyraźniej przykuwa uwagę zarówno wśród wykonawców, jak i słuchaczy, jest oryginalne balansowanie technikami kompozytorskimi. Wymienić tu należy: różnorodność obsady, melodyczne nawiązania do chorału gregoriańskiego czy wirtuozowskie partie skrzypiec oraz części arii w głosach wokalnych. Krzeszowski odpis utworu sporządzony został w 1771 roku. Inne dzieła tego kompozytora odnaleźć można w cysterskich klasztorach na Śląsku, głównie w Lubiążu.

– ks. Łukasz Kutrowski

 

WYKONAWCY
Teresa Marut – sopran, Laura Wąsek – alt,
Aleksander Rewiński – tenor, Dawid Biwo – bas,
Mateusz Rusowicz – dyrygent
Capella Grissoviensis w składzie:
Joanna Walczak, Dominika Garncarz, Jerzy Walczak, Zofia Trystuła, Weronika Wolan,
Agnieszka Gorajska, Magdalena Pilch, Anna Wiktoria Swoboda, Tomasz Głuchowski
członkowie zespołu Cracow Singers w składzie:
Maria Babicz-Korczak, Aleksandra Szerocka-Bokwa, Karolina Borodziuk,
Katarzyna Freiwald, Karol Kusz, Marcin Belcyr, Łukasz Dziuba, Michał Barański

Mateusz Rusowicz – dyrektor i pomysłodawca festiwalu Radix Poloniae. Deputy Artistic
Director festiwalu Krzyżowa-Music, współzałożyciel zespołu Spółdzielnia Muzyczna
Contemporary Ensemble, autor kanału Mrus Talks na platformie youtube, popularyzującego muzykę klasyczną.

Capella Grissoviensis – zespół muzyki dawnej powołany przez Mateusza Rusowicza dla
szerzenia muzyki krzeszowskiej. W skład formacji wchodzą uznani muzycy specjalizujący
się w wykonawstwie historycznym, na co dzień współpracujący ze znanymi zespołami
(WOK, Wrocław Baroque Ensemble, Capella Cracoviensis) lub wykładający na uczelniach
(AMKL Wrocław, AMKP Kraków).

Cracow Singers – wspólnym dążeniem zespołu jest estetyka brzmienia oraz jakość
interpretacji. Zespół wykonuje zróżnicowany repertuar – od czasów Średniowiecza
i Renesansu, po utwory współczesnych twórców, włączając prawykonania nowych dzieł.
Kierownikiem artystycznym zespołu jest Karol Kusz.

 

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Muzyczny ślad”,
realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca

 

Dofinansowano ze środków Fundacji ORLEN